Kaynana, bizim geleneğimizde, bir kültür, folklor, hatta sanattır. Kaynana ve gelin üzerine maniler, romanlar, öyküler ve şiirler

yazılmış filmler ve diziler yapılmış ve fıkralar üretilmiştir.

Bilim adamı ve hocaların hocası rahmetli Konya Belediye Başkanlarından Mehmet Muhlis Koner’in bir yapıtının adı;

Gelin-Kaynana

Gelin- kaynana konusu genelde iki kavramın çelişkileri ve kavgaları olarak ele alınmış ve algılanmış, konuya hep tartışma ve kavga olarak yaklaşılmıştır. Kuşkusuz paylaşımcı ve iyi niyetli kaynana- gelin ilişkileri de vardır. Çoğu kaynanalar bu niyetlerini öz olarak anlatmaktadırlar;

— Oğluma gelin değil, “kızım” gibi birini alıyorum!

***

Kaynana çeşitleri:

Asabi Kaynanalar:

Anlaşılması en zor tiplerdendir… Söylenen her sözün altında bir art niyet vardır…

Köylü Kaynana:

Gelin ve oğluna, özel günlerde çok erken saatlerde gelerek onlarla geçirmesidir… Bir yere gidilecekse muhakkak o da gitmelidir…

Şehirli Kaynana:

Ulaşım zorluğu nedeniyle damadın ya da gelinin evini evlerinin yakınına isterler…

Şen Kaynana:

Bulunması zor tiplerdir… Gelin ve damada karışmaz. Bol bol güler…

Temizlikçi Kaynana:

Sürekli temizlik yapar, gelininin evinin pis olduğunu sanır… Onların evine gelip bol bol temizlik yapar.

Patron Kaynana:

Parası, mülkü, tahvili olan bir tiptir… Her şeyi parayla satın alacağını sanır…

Savaşçı Kaynana:

Bağırmaktan başka işi yoktur… Bol bol geline laf atarak saç başa kavga eder…

Yemekçi Kaynana:

Hayatlarında en çok yemek yapmak, yedirmek onları çok mutlu eder… Gelinlerine öğretmeyi sever.

Psikolog önerileri

— Gelinler, kendilerinin de bir gün kaynana olacaklarını hiç akıllarından çıkarmamalıdır.

— Kayınvalidesine sevgi ve saygıda kusur etmemelidir. Çünkü o sevdiği insan olan eşinin annesidir.

—Kayınvalidesinin bazı ters laflarını kendi aleyhinde yorumlamamalıdır.

—Arada yaş ve nesil farkı olduğunu düşünerek kayınvalidesinin istek ve davranışlarını hoş görmelidir.

— Kayınvalidesini bayramlarda, kandillerde arayarak gönlünü almalıdır.

— Kocasının anne ve babasını görmek istemesinden rahatsızlık duymamalıdır.

— Kayınvalide ve kayınpedere karşı kırıcı, iğneleyici, hoş olmayan sözler söylememeli, onları hoşnut etmelidir.

— Kayınvalideler oğullarını kıskanır. Gelinler bunu sezmeli ama yumuşaklıkla bu işin üstesinden gelmelidir.

— Gelinler kocalarını kayınvalidelerine karşı kışkırtmamalıdır

Bir pişkin gelin öyküsü;

Ailenin yeni gelini hiç iş yapmazmış. Bir gün yemekten sonra gelinin kayınvalidesi ve kayınbabası evi süpürmek üzere süpürgeyi alırlar; amaç, gelini uyandırmaktır.

Kayınpeder ile kayınvalide tartışmaya başlar. O, “Ben süpüreceğim.” diğeri; “Ben süpüreceğim.” diye. Gelin müdahale eder;

–Aaaaa… Ne ayıp şey! Bir gün biriniz, bir gün biriniz süpürün! Bunda kavga edecek ne var?

BİR DAMLA:

GELİN-KAYNANA

Başı saçaklı gelin,

İpten kuşaklı gelin,

Dün geldin adam oldun,

Leylek bacaklı gelin.

Sini sini şekerim,

Üstüne bal dökerim,

Kaynanamın kahrını,

Oğlu için çekerim.