Bu günlerde 104. yılını andığımız ve bizim için ağır bir bilançosu olan Çanakkale Zaferini her seferinde tüylerim diken diken takip ederim.

Bu vatan için birlik olmuş Laz’ından Çerkez’ine, Yörük’ünden Kürt’üne 7’den 70’e herkesin birlikte yazdığı bir destandır Çanakkale.

Çanakkale Zaferi, vatanın bütünlüğü ve ulusun bağımsızlığı söz konusu olduğunda, Türk milletinin neleri başarabileceğinin en güzel kanıtıdır.

Bu destanda 57. Alayı, Seyit Onbaşıyı, Muallim Hasan Ethem’i ve daha adını sayamadığımız yüzlerce binlerce şehitlerimizi şükran ve minnetle ne kadar ansak haklarını ödemeyiz.

3 Kasım 1914 - 18 Mart 1915 tarihleri arasında Çanakkale Boğazı'nda cereyan eden bir seri deniz savaşlarıyla Gelibolu Yarımadası'nda 25 Nisan 1915 - 8/9 Ocak 1916 tarihleri arasında yapılan kara savaşları, Türk tarihinin en şerefli sayfalarını dolduran birer zafer destanıdır.

Bu destanda; yolunu şaşırıp, merkebiyle düşman içine düşen, dipçik darbeleri altında mendilini çıkarıp: “Beni komutanınıza götürün! ” diyerek, Anzak komutanı karşısında da: “Bizim komutanın size selamı var! Bunlar düşman amma deniz suyu da içemezler! dedi. Size tatlı su yolladı! ” hilesini yapıp mukabilinde çikolata, konserve alarak birliğine dönen, kıvrak Türk zekasının sembolü olan Saka Hüseyinler vardır.

Bu destanda; cephanesi bitmiş geri çekilen askerlere; “Düşmandan kaçılmaz! Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum! ” diyen Anafartalar, Conkbayırı muharebelerinin kahramanı “Mustafa Kemal”ler vardır.

Çanakkale savaşları, 8,5 ay sürmüştür. Türk ordusunun karşı koymasıyla, Çanakkale, Irak, Filistin cephelerinde bir milyona yakın İngiliz ve Fransız askeri, batıdaki ana cephelerinden uzak tutulmuş oldu. Savaşlar, iki taraf için de büyük kayıplara sebep oldu. İtilâf devletleri, Çanakkale'ye önce 70.000 kişi göndermişlerdi. Sonradan bu kuvvet 500 bin kişiye çıkarıldı. Bunun 400.000'i İngiliz, 79.000'i Fransız ordusundandı. İngilizlerin kaybı, 115.000'i ölü, yaralı, esir ve memleketine gönderilen, 90.000'i hasta olmak üzere 205.000 idi. Fransızların kaybı 47.000'di.

Genel Kurmay Başkanlığı Askeri Tarih Stratejik Etütler Daire Başkanlığı verilerine göre kaybımız ise şu şekildeydi.

Şehit: 55.127

Hastanede Şehit Düşen: 21.498

Toplam Şehit: 76.625

Yaralı: 100.177

Kayıp: 10.067

Hava Değişimi: 64.440

Toplam Zayiat: 251.309 ‘dur.

Dünyanın birleştiği düşman ordularına “Çanakkale Geçilmez” dedirten ecdadımızı bir güne sığdırmak bu kadar kolay olmamalı.

Bence…