GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİNİN ÖDENMESİ:
İş göremezliğin (istirahat parası) verilme şartları ve süreleri:
Geçici iş göremezlik ödeneği 5510 sayılı Kanunun 18 inci maddesinde düzenlenmiş olup bu maddeye göre Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla;
a-) İş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya (4/a kapsamında sayılan) her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilir.(md.18/1.a-ssiy. md.40/1a).
İş kazası ve meslek hastalığında geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi için sigortalının belirli bir süre çalışmış olması şart olmayıp geçici iş göremezliğe uğrayan sigortalıya ödenek ilk günden itibaren her gün için verilir
b-) Hizmet akdine tabi çalışanlar (4/a kapsamında) ile 5 inci madde kapsamında sayılan sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliliğe uğraması halinde, İş göremezliğin (istirahatın) başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olmak şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için, (md.18/1,b-ssiy. md.40/1b)
4857 sayılı İş Kanunun 49 uncu maddesi hasta, İzinli veya sair sebeplerle mazeretli olduğu hallerde dahi aylığı tam olarak ödenen işçilerin aylıklarının (maktu aylık) tam olarak ödeneceği belirtilmiş ve 48 inci maddenin ikinci fıkrarsıda tam olarak ödenen aylığın Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatında yer alan geçici iş göremezlik ödeneği ile ilişki kurulmuş olup bu hükme göre Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilir.
c-) Hizmet akdine tabi çalışan (4/a kapsamında) sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olmak şartıyla;
Doğumdan önceki ve sonraki 8 er haftalık sürede,
Çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 haftalık süre ilave edilerek her gün için, (md.18/1.c-ssiy. md.40/1c)
d-) (Değişik:6111/29) Sigortalı kadının (4/a kapsamında sayılan) erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayı ile doğuma üç haftaya kalıncaya kadar çalışması durumunda, doğum sonrasına eklenen her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilir.(md.18/1,d-md. ssiy.40/1d)TAMAM
Geçici iş göremezliğin miktarı:
Kanunun 18 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre “İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek iş göremezlik ödeneği yatarak tedavilerde Kanunun 17 inci maddesinde hesaplanacak günlük kazancının yarısı, ayakta tedavilerde ise üçte ikisidir.”(md.18/111-ssiy. md.40/3)
Bu fıkra hükmünden de anlaşılacağı üzere İş kazası, meslek hastalığı ve analık hallerinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği birlikte düzenlenmiş ve hesaplanma şekli iş kazası ve meslek hastalığında olduğu gibidir.
Geçici iş göremezlik ödeneğinin Kurumca sigortalıya ödenmesi esas olmakla birlikte Kanun bu ödeneğin bazı şartlarda doğrudan işverenlerce de sigortalılara ödenmesi kolaylığı getirmiştir. Getirilen bu kolaylığa göre ödeneğin toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri ile Kamu idarelerinin işverenleri tarafından Kurumca belirlenen esas ve usullere göre (protokol yapılmak gibi) Kurum adına sigortalılara ödenerek, daha sonra Kurum ile mahsuplaşmak suretiyle tahsil edilmesi imkânı getirilmiştir.(md.18/V1) TAMAM
Geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödeme zamanı:
Geçici iş göremezlik ödeneği, buna ilişkin belge ve bilgilerin Kuruma intikalini takip eden 7 iş günü içinde geçmiş süreler için sigortalıların kendilerine, kanuni temsilcilerine, vekillerine veya sigortalının banka hesap numarasına ya da PTT bank Şubelerine ödenmesi hususunda Kurum yetkili kılınmıştır. Ancak,10 günü aşan istirahat sürelerinde ödemeler, asgari 10 günlük tutar kadar yapılır.(ssiy. md.40/8)
Bu hükümde belirtilen 7 iş günü içinde geçmiş sürelere ait geçici iş göremezlik ödeneklerinin sigortalılara veya hak sahiplerine ödenmesine Kurum ünitelerince uyulması gerekir. Uyulmaması halinde sigortalıların Kuruma olan güvenci azalacaktır.
Geçici iş göremezlik ödeneklerinin birleşmesi
5510 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre “bir sigortalıda iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden birkaçı birleşirse geçici iş göremezlik ödeneklerinden en yükseği ödenir “(md.18/V).
Bu fıkra hükmüne göre hizmet akdine göre çalışan (4/a kapsamında sayılan) bir sigortalı hem iş kazası hem de meslek hastalığı ve analık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanırsa bunlardan sadece en yüksek olanı ödenir, digerleri için ise ödeme yapılmaz. TAMAM
Kurumca sigortalılara geçici İş göremezlik ödeneğinin ödenmesi esnasında Kuruma verilecek belgeler:
Hizmet akdine göre çalışan sigortalının (4/a kapsamında sayılan);
a-) İstirahatlı bulunduğu sürede işyerinde çalışıp çalışmadığı,
b-) Kazanç hesabına giren döneme ilişkin aylarda prim, ikramiye ve bu nitelikteki arızi ödemeler,
c-) Viziteye çıktığı/istirahatın başladığı tarih itibariyle prim ödeme halinin devam edip etmediği, İşveren tarafından Kuruma elektronik ortamda bildirilmesi gerekir.(ssiy. 40/9)
Sigortalının istirahatlı bulunduğu sürede herhangi bir nedenle sigortalılık hali sona ermiş olsa bile Kurumca geçici iş göremezliğin ödenmesine devam edilir.(ssiy.40/10)